Οι Ακτινοφυσικοί του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ - ΑΚΤΙΝΟΦΥΣΙΚΗΣ πραγματοποιούν τους ποιοτικούς ελέγχους όλων των μηχανημάτων ιοντιζουσών ακτινοβολιών των παραπάνω τμημάτων, στα πλαίσια της βελτιστοποίησης και της διασφάλισης της ποιότητας, είναι υπεύθυνοι για την δοσιμέτρηση των εργαζομένων και των ασθενών, επιβλέπουν την τήρηση των κανονισμών και κανόνων ακτινοπροστασίας και παρέχουν συμβουλές για την εισαγωγή νέων σύνθετων τεχνικών και την προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού. Μαζί με τους Διευθυντές των αντιστοίχων τμημάτων, είναι υπεύθυνοι έναντι της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (Ε.Ε.Α.Ε.) επί θεμάτων ακτινοπροστασίας.

Το ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ - ΑΚΤΙΝΟΦΥΣΙΚΗΣ διαθέτει πλήρη εξοπλισμό οργάνων δοσιμετρίας και ποιοτικού ελέγχου, όπως προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία.

Οι ακτινοφυσικοί του ΤΜΗΜΑΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ - ΑΚΤΙΝΟΦΥΣΙΚΗΣ συμμετέχουν ενεργά σε διαδικασίες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης τόσο ως διδασκόμενοι όσο και ως διδάσκοντες. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του τμήματος προσανατολίζονται κυρίως στη δοσιμετρία και στην επεξεργασία της εικόνας. Τα αποτελέσματα των ερευνητικών δραστηριοτήτων του τμήματος ανακοινώνονται σε Ελληνικά και Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά και Συνέδρια.
Ετησίως εκπαιδεύονται Ειδικευόμενοι Ακτινοφυσικοί στα πλαίσια της πρακτικής τους άσκησης καθώς και Φοιτητές του Φυσικού Τμήματος του ΑΠΘ.

• ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
  • Οργανώνει και επιβλέπει προγράμματα διασφάλισης ποιότητας στο εργαστήριο.
  • Συμμετέχει σε επιτροπές προμήθειας νέου εξοπλισμού του εργαστηρίου.
  • Οργανώνει, επιβλέπει και εκτελεί προγράμματα ποιοτικών ελέγχων που έχουν στόχο τη σωστή και ασφαλή λειτουργία και ικανοποιητική απόδοση των συστημάτων ακτινοθεραπείας, συστημάτων δοσιμετρίας και του βοηθητικού εξοπλισμού.
  • Οργανώνει προγράμματα αντιμετώπισης ραδιολογικών ατυχημάτων και εκτάκτων αναγκών που έχουν σχέση με την ακτινοπροστασία.
  • Ελέγχει, παραλαμβάνει και παραδίδει για κλινική χρήση κάθε σύστημα ακτινοθεραπείας μετά από επισκευές, συντήρηση ή τροποποιήσεις σ' αυτό.
  • Έχει την ευθύνη για την ορθότητα και την ακρίβεια της δοσιμετρίας του ασθενούς, του υπολογισμού του χρόνου ακτινοβόλησης, της κατανομής της δόσης στον ασθενή και του σχεδιασμού των πλάνων θεραπείας κατά την εφαρμογή κάθε ακτινοθεραπευτικού σχήματος που έχει αποφασίσει ο Ακτινοθεραπευτής.
  • Έχει την ευθύνη για τη μελέτη, τη σχεδίαση, την επίβλεψη της κατασκευής και την εφαρμογή κατά τη θεραπεία των βοηθητικών εξαρτημάτων ακτινοθεραπείας (blocks, φίλτρα, εξαρτήματα ακινητοποίησης ασθενούς, κ.α.).
  • Τηρεί ημερολόγιο λειτουργίας (Logbook) για κάθε σύστημα ακτινοθεραπείας, καθώς και για το βοηθητικό εξοπλισμό του. Ενημερώνει το ημερολόγιο για κάθε έλεγχο, επισκευή ή επέμβαση στο σύστημα
  • Φροντίζει για την τήρηση και ενημέρωση βιβλίου βλαβών για κάθε σύστημα Ακτινοθεραπείας.
  • Τηρεί αρχείο δοσιμέτρησης των εργαζομένων κατηγορίας Α και Β.
  • Οργανώνει και πραγματοποιεί προγράμματα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης στο προσωπικό του εργαστηρίου για θέματα φυσικής της Ακτινοθεραπείας και ακτινοπροστασίας.
  • Είναι υπεύθυνος για τη μεταφορά, κατοχή και διαχείριση των ραδιενεργών πηγών του συστήματος Βραχυθεραπείας.
  • Τηρεί το αρχείο ατυχημάτων και συμβάντων του εργαστηρίου.

   

• ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΥΡΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ 
  • Μαζί με τον Υπεύθυνο του εργαστηρίου, είναι συνυπεύθυνος έναντι της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) επί θεμάτων ακτινοπροστασίας και Υπεύθυνος για την τήρηση των κανονισμών και κανόνων ακτινοπροστασίας στο εργαστήριο.
  • Συμμετέχει στην οργάνωση και επίβλεψη των προγραμμάτων διασφάλισης ποιότητας και είναι υπεύθυνος για την οργάνωση, επίβλεψη και την εκτέλεση των ποιοτικών ελέγχων των μετρητικών και απεικονιστικών συστημάτων και του σχετιζομένου βοηθητικού εξοπλισμού.
  • Συμμετέχει σε επιτροπές προμήθειας νέου εξοπλισμού του εργαστηρίου.
  • Ελέγχει, παραλαμβάνει και παραδίδει για κλινική χρήση κάθε απεικονιστικό και μετρητικό σύστημα μετά τις απαραίτητες ρυθμίσεις, επισκευές, τροποποιήσεις ή μετά από συντήρηση σε αυτό.
  • Είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των ραδιενεργών πηγών και των ραδιενεργών καταλοίπων. Δηλαδή παραγγελίες ραδιενεργών υλικών, παρασκευή ραδιοφαρμάκων, τήρηση αρχείου εισαγομένων και εξερχομένων πηγών, βιβλίο καταλοίπων κτλ.
  • Τηρεί ημερολόγιο λειτουργίας (Logbook) για κάθε απεικονιστικό και μετρητικό σύστημα καθώς και για το βοηθητικό εξοπλισμό του. Ενημερώνει το ημερολόγιο για κάθε έλεγχο, επισκευή για κάθε έλεγχο, επισκευή ή επέμβαση στο σύστημα και φροντίζει για την τήρηση και ενημέρωση βιβλίου βλαβών για κάθε ακτινολογικό σύστημα.
  • Τηρεί αρχείο δοσιμέτρησης των εργαζομένων κατηγορίας Α και Β.
  • Συμμετέχει στον καθορισμό των ορθών φυσικοτεχνικών παραμέτρων για τις διαγνωστικές εξετάσεις καθώς και τη θεραπευτική χορήγηση ραδιονουκλιδίων.
  • Οργανώνει και πραγματοποιεί προγράμματα για τον καθορισμό των δόσεων αναφοράς (ReferenceLevel) για κάθε διαγνωστική εξέταση και εισηγείται μέτρα στη Διεύθυνση ή στον υπεύθυνο του εργαστηρίου για την ελαχιστοποίηση των δόσεων στους εξεταζόμενους.
  • Οργανώνει και πραγματοποιεί προγράμματα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης στο προσωπικό του εργαστηρίου για θέματα ακτινοπροστασίας.
  • Τηρεί το αρχείο ατυχημάτων και συμβάντων.

   

• ΣΤΟ ΑΚΤΙΝΟΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ 
  • Συμβουλεύει για τη διαρρύθμιση νέων ακτινολογικών τμημάτων, εργαστηρίων ή χώρων.
  • Συντάσσει τις μελέτες ακτινοπροστασίας και τις εκθέσεις ασφαλούς λειτουργίας που απαιτούνται για την έκδοση, μετατροπή και ανανέωση της άδειας λειτουργίας των εργαστηρίων.
  • Παρέχει στο εργαστήριο συμβουλές επί θεμάτων ακτινοπροστασίας οποτεδήποτε χρειαστεί ή ζητηθεί.
  • Μαζί με τον Υπεύθυνο του εργαστηρίου, είναι συνυπεύθυνος έναντι της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) επί θεμάτων ακτινοπροστασίας και Υπεύθυνος για την τήρηση των κανονισμών και κανόνων ακτινοπροστασίας στο εργαστήριο.
  • Συμμετέχει σε επιτροπές προμήθειας νέου εξοπλισμού του εργαστηρίου.
  • Συμμετέχει στην οργάνωση και επιβλέπει τα προγράμματα διασφάλισης ποιότητας στο εργαστήριο που έχουν στόχο τη βελτίωση των παρεχομένων ιατρικών πράξεων από πλευράς ακτινοπροστασίας, τη βελτίωση των διαγνωστικών πληροφοριών και την ελαχιστοποίηση δόσεων στους εξεταζόμενους, εργαζόμενους και στο κοινό.
  • Προτείνει νέες μεθόδους ή τροποποίηση των εφαρμοζομένων μεθόδων για τη μείωση της δόσης στους εργαζόμενους και τη βελτιστοποίηση της απεικονιστικής.
  • Οργανώνει, επιβλέπει και εκτελεί προγράμματα ποιοτικών ελέγχων που έχουν στόχο τη σωστή και ασφαλή λειτουργία και ικανοποιητική απόδοση των ακτινολογικών συστημάτων και του βοηθητικού εξοπλισμού (αυτομάτων εμφανιστηρίων, HardCopycamera, κασετών, ενισχυτικών πινακίδων κλπ).
  • Ελέγχει, παραλαμβάνει και παραδίδει για κλινική χρήση κάθε ακτινολογικό σύστημα μετά τις απαραίτητες ρυθμίσεις, επισκευές, τροποποιήσεις ή μετά από συντήρηση σε αυτό.
  • Τηρεί ημερολόγιο λειτουργίας (Logbook) για κάθε ακτινολογικό σύστημα καθώς και του βοηθητικού εξοπλισμού, το οποίο ενημερώνεται για κάθε έλεγχο, επισκευή ή επέμβαση στο σύστημα και φροντίζει για την τήρηση και ενημέρωση βιβλίου βλαβών για κάθε ακτινολογικό σύστημα.
  • Τηρεί αρχείο δοσιμέτρησης των εργαζομένων κατηγορίας Α και Β το οποίο προσυπογράφει ο υπεύθυνος του εργαστηρίου.
  • Βοηθά στον καθορισμό των ορθών φυσικοτεχνικών παραμέτρων για τις ακτινολογικές εξετάσεις.
  • Οργανώνει και εκτελεί προγράμματα για τον καθορισμό των δόσεων αναφοράς (ReferenceLevel) για κάθε ακτινολογική εξέταση και εισηγείται μέτρα στη Διεύθυνση ή στον υπεύθυνο του εργαστηρίου για την ελαχιστοποίηση των δόσεων στους εξεταζόμενους.
  • Οργανώνει προγράμματα επιμόρφωσης και εκπαίδευσης στο προσωπικό του εργαστηρίου για θέματα ακτινοπροστασίας.

Υλικοτεχνική υποδομή

Σε σχέση με την Ακτινοθεραπεία

• Σύστημα Σχεδιασμού Θεραπείας (TREATMENT PLANNING SYSTEM) τύπου ECPLIPSE του οίκου VARIAN.
• Σύστημα Σχεδιασμού Βραχυθεραπείας (TREATMENT PLANNING SYSTEM) τύπου Brachyvision του οίκου VARIAN.
• Ομοίωμα νερού (WATER PHANTOM) τύπου 600 του οίκου WELLHOFER με δύο θαλάμους ιονισμού τύπου IC-10.
• Ομοίωμα νερού (WATER PHANTOM) τύπου CNMC με χειροκίνητη βάση θαλάμου ιονισμού.
• Δοσίμετρο δέσμης Γραμμικών Επιταχυντών της εταιρείας KEITHLEY με δύο θαλάμους, ένα τύπου FG65 για μέτρηση δέσμης φωτονίων και ένα τύπου Markus για μέτρηση δέσμης ηλεκτρονίων.
• Σύστημα Καθημερινού Ελέγχου δέσμης και σταθερότητας τιμής MU και της ενέργειας των Γραμμικών Επιταχυντών τύπου MULTIDOS της εταιρείας PTW.
• Σύστημα δοσιμετρίας in vivo τύπου MULTIDOS της PTW με 20 διόδους ειδικές για μετρήσεις σε δέσμες φωτονίων και ηλεκτρονίων, καθώς και 2 διόδους για μετρήσεις στην κύστη και το έντερο κατά την εκτέλεση ενδοκοιλοτικών εφαρμογών.
• Αυτόματο Σύστημα Κοπής Μολυβιών τύπου AUTIMO-2D της HEK, με Η/Υ και κατάλληλο λογισμικό.
• Σύστημα Ελέγχου Γεωμετρικών Παραμέτρων Δέσμης τύπου ISO-ALIGN της MED-TEC.
• Σύστημα καθημερινού Ελέγχου MU με όργανο CHECKMATE MODEL 1090 της SUN NUCLEAR CORP.

 

Σε σχέση με την Πυρηνική Ιατρική

• SPECT Phantom, τύπου Carlson.
• Bar phantom για τον προσδιορισμό της χωρικής διακριτικής ικανότητας.
• Flood Rectangular Phantom 76-801 της Nuclear Associates, κατάλληλο για την εκτίμηση της ομοιoγένειας του συστήματος.
• Μετρητές χώρου τύπου 450P της VICTOREEN και SMARTION της Mini Instruments.

 

Σε σχέση με την Ακτινοδιάγνωση

• Πολύμετρο (multimeter) τύπου PIRANHA με θάλαμο R100 της RTI, κατάλληλο για μετρήσεις σειράς παραμέτρων όλων των ακτινοδιαγνωστικών μηχανημάτων.
• Δοσίμετρο τύπου 9010 της Radcal με σειρά θαλάμων ιονισμού.
• Ψηφιακό όργανο μέτρησης KV και χρόνου κλασσικών ακτινοδιαγνωστικών μηχανημάτων και μαστογράφου της εταιρείας RΜΙ (multi-function meters).
• Όργανο ελέγχου ευθυγράμμισης της δέσμης και μεγέθους του πεδίου.
• Όργανο ελέγχου χαμηλής και υψηλής διακριτικής ικανότητας συστήματος ενισχυτού εικόνας τηλεόρασης και επικέντρωσης δέσμης ακτινοσκόπησης και ακτινογραφίας.
• Δοσίμετρο τύπου DAP της εταιρείας RTI.
• Ομοίωμα εκτίμησης της ποιότητας εικόνας μαστογράφου.
• Εξαρτήματα ελέγχου μεγέθους εστίας ακτινολογικών λυχνιών προσδιορισμού του HVL, δέσμης ακτινοβολίας ακτινολογικών λυχνιών, ευθυγράμμισης της δέσμης και μεγέθους του πεδίου, χαμηλής και υψηλής διακριτικής ικανότητας συστήματος ενισχυτού εικόνας - τηλεόρασης.
• Σετ οργάνων ελέγχου εμφανιστηρίου (ευαισθησιόμετρο, οπτικό πυκνόμετρο, θερμόμετρο).
• Ομοίωμα ελέγχου ποιότητας εικόνας αγγειογράφου.
• Mετρητής Χώρου τύπου 450P της VICTOREEN.

 

Πιστοποιήσεις

Κατά τη διάρκεια των ετών 2007-9, το Τμήμα Ιατρικής Φυσικής σχεδίασε το δικό του Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας στοχεύοντας στην εφαρμογή του, τη συνεχή βελτίωσή του, καθώς και στην πιστοποίησή του κατά ΕΝ ISO 9001:2000.

Τον Απρίλιο του έτους 2009 το σύστημα διαχείρισης ποιότητας του ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ - ΑΚΤΙΝΟΦΥΣΙΚΗΣ πιστοποιήθηκε στο πεδίο εφαρμογής "Λειτουργική Υποστήριξη, Έλεγχος Ποιότητας, Υπολογιστικές Μέθοδοι, Δοσιμετρία, Ακτινοπροστασία και Εκπαίδευση" κατά EN ISO 9001:2000 απο τον διαπιστευμένο φορεα πιστοποίησης TUV HELLLAS.